Terugblik: NK schaken 2010

Het kampioenschap van de randzaken

Op dit moment zijn de kandidatenmatches voor het wereldkampioenschap schaken in volle gang. In dit zware toernooi vechten acht wereldtoppers het met elkaar uit wie wereldkampioen Anand mag uitdagen. De uitslag leek al op voorhand vast te staan: wonderkind Magnus Carlsen zou de gelukkige zijn. Nu het toernooi zijn einde nadert, ziet het er goed uit voor hem, maar het is nog altijd niet beslist. Daarover misschien een andere keer meer, want vandaag wilde ik u meenemen naar stukje schaakgeschiedenis. We gaan terug naar juni 2010, toen er op de Eindhovense campus een onnavolgbaar schouwspel werd opgevoerd.

 

De hoofdrolspeler: zesvoudig Nederlands kampioen King Look. Afbeelding: pokers.nl.

Na het fiasco van 2009, waarbij een uitgekleed deelnemersveld verder werd uitgekleed door het vertrek van Tiviakov, was het een hele opluchting dat het NK van 2010 wel sterk bezet was. Goed, dissident Tiviakov was niet van de partij, maar King Look wel. Samen met Jan Smeets en Anish Giri behoorde hij tot de favorieten voor de eindzege. Ik laat de inmiddels overleden Huub van Dongen aan het woord:

Vooraf beloofde het Nederlands Schaakkampioenschap met drie topfavorieten en verschillende gevaarlijke outsiders een geweldig toernooi te worden. Het gevecht op de HighTech Campus in Eindhoven overtrof echter ieders verwachtingen. Het werd zelfs wereldnieuws. Vooral natuurlijk door allerlei zaken die niets met de schaaksport te maken hebben.
 

Want al snel werd duidelijk hoe serieus King Look het toernooi nam: hij had zijn tweederondepartij laten verzetten naar de rustdag vanwege een Duits snelschaakkampioenschap. Merkwaardig genoeg stemde de schaakbond toe - misschien wel ingegeven door het drama van een jaar eerder. Na een dagje klokrammen en een stevige heen- en terugreis werd King Look in de derde ronde verpletterd door Wouter Spoelman. Op de rustdag werd hij in zijn uitgestelde partij aan de tand gevoeld door Robin Oscar van Kampen en een dag later vond hij de volgende jongeling op zijn pad: Benjamin Bok.

 

Als je hartslagmeter maar goed zit! Afbeelding: weblogs.nrc.nl.

Kennelijk voelde King Look zich niet te beroerd om aan een onderzoekje mee te werken. Hij kreeg allerlei sensoren op zijn lichaam geplakt. Het publiek kon zo precies zijn emoties tijdens de partij zien. Smullen werd het ook voor het publiek, maar niet op de manier waarop King Look het graag gezien had: al na dertien zetten kwam er een remisemechanisme in de stelling, dit tot grote woede van de grootmeester. Vervolgens werden de zetten nog een keer of driehonderd herhaald, voordat Bok eindelijk de remise durfde te claimen.

 

Storm in een flesje water

Daarmee was King Looks rol bovenin wel uitgespeeld en toen pas begon hij een beetje te schaken. Toch was King Looks clowneske vertoning niet het hoogtepunt van het toernooi: dat was de bloedende vinger van Giri. De media sprongen erbovenop, want dit was een buitenkans om 1) eindelijk iets over het schaakkampioenschap te zeggen wat iedereen begrijpt en 2) schakers op een gemakkelijke manier als vreemde snuiters weg te zetten. Zodoende kon het kampioenschap rekenen op een niet-aflatende stroom van media-aandacht - wel leuk, maar het schaken bleef onderbelicht.

 

Giri en Nijboer tijdens het NK in 2010. Afbeelding: nk.schaakbond.nl.

 

Opmerkelijk genoeg merkten de overige spelers weinig van de consternatie. Zo was Dimitri Reinderman zo in zijn partij tegen King Look verdiept, dat hij na de ongelukkige ontknoping verbaasd liet optekenen: "Giri onwel? Er was er vandaag maar een die onwel werd achter het bord en dat was ik."

 

Het wrange was dat het flesdopjesincident Giri uiteindelijk wel het kampioenschap kostte - al was zijn nederlaag de ronde erna tegen een verbeten strijdende King Look ook een dure. Dus won Jan Smeets het toernooi maar. Dat was niet zo'n verrassing, want twee jaar eerder had hij dat kunststukje al geflikt. Dus eindigde het kampioenschap van de randzaken geruisloos met een bekende winnaar. Daar kon het klinische NK van vorig jaar niet tegenop. Voor het NK van dit jaar, dat in begin juli op het Sciencepark in Amsterdam zal worden verspeeld, is het te hopen dat weer iemand zo gek is om aan een medisch experiment mee te doen. En dat King Look niet van plan is om in de Verenigde Staten schaaktrainingen te geven zonder werkvergunning, maar dat is weer een heel ander verhaal...

 

Links:

Nabeschouwing Huub van Dongen

King Look als proefkonijn

Giri onwel tijdens toernooi

Eindstand

 

Partijen:

Benjamin Bok - Loek van Wely

Robin van Kampen - Wouter Spoelman

Loek van Wely - Dimitri Reinderman