Terugblik op 9 jaar Formule 1-verslagen III

Afgelopen zomer overleed Jules Bianchi aan de gevolgen van zijn zware crash in Japan vorig jaar. Daarmee kwam helaas een eind aan ruim 20 jaar zonder verongelukte Formule 1-coureurs. Toch waren er ook in die periode de nodige spannende momenten. Zes jaar voor de indrukwekkende herdenkingsplechtigheid op de Hungaroring ontsprong Felipe Massa de dans maar net, nadat het noodlot een week eerder in de Formule 2 wel genadeloos had toegeslagen. Tijd voor een terugblik op dit hachelijke weekend:

Paniek in de autosportwereld

Veiligheid

Wat kon er nog gebeuren in de Formule 1? De sport leek inmiddels te zijn uitgegroeid tot een van de veiligste sporten die je maar kunt bedenken. Nou ja, da’s een beetje overdreven, maar bijvoorbeeld wielrennen lijkt gevaarlijker. Ook dan worden hoge snelheden bereikt, maar in tegenstelling tot in de Formule 1, hebben de renners op een helm na geen bescherming.

Nee, de talloze dodelijke crashes in het grijze verleden leken toch nog ergens goed voor te zijn. Waar de Formule 1-rijders van vroeger haast levensmoe leken, voelt de huidige generatie zich veilig in hun fort van koolstofvezel. De ergste crashes die je maar kon verzinnen werden overleefd. Al vijftien jaar is er geen Formule 1-rijder om het leven gekomen en de reeks loopt nog steeds. Daar kunnen andere raceklassen, zoals de Nascar of die Indycars in Amerika nog wel een puntje aan zuigen. En de Formule 2, zo bleek.

Plattegrond van Brands Hatch. Afbeelding: Wikipedia.

Op het circuit van Brands Hatch bleek de dood opeens opvallend dichtbij. Jack Clarke schreef zijn auto af bij de Westfield Bend, de bocht die het verst is verwijderd van start-finish. De klap was hard genoeg om een wiel van de auto af te rukken, maar de brokkenpiloot kon ongedeerd uitstappen. Hij wel, maar het wiel stuiterde precies op de helm van de ongelukkige Henry Surtees (zoon van), die bewusteloos de muur in denderde. Het zag er een beetje onbeholpen uit, maar al gauw bleek het veel ernstiger dan het leek. De beste man, pas achttien jaar oud, bleek aan zijn verwondingen te zijn bezweken.

Nou, zoiets gebeurt maar eens in de honderdduizend jaar, was de gedachte. Hoe groot was de schrik dan ook toen Felipe Massa, juist degene die het meest aangedaan was door het dodelijke ongeval, iets vergelijkbaars overkwam. Ook hij werd getroffen op zijn kwetsbaarste punt: de helm, of beter gezegd: het vizier. Het projectiel sloeg bij een flinke snelheid in en Massa verloor het bewustzijn. Ook hij crashte hard, maar na afloop was men het erover eens dat hij geluk had gehad. Als de veer iets ongelukkiger was terechtgekomen, dan had hij het niet kunnen navertellen. Nu maakt hij het goed.

Massa en de veer die hem bijna noodlottig werd. Afbeelding: BBC.

Het was een hele opluchting voor de Formule 1, waar bijna een rijder verloren ging. In beide gevallen was het een beetje een freak accident, hoewel Massa’s pech vaker voor kan komen; wagens kunnen nou eenmaal onderdelen verliezen. Doordat iedereen min of meer over dezelfde lijn rijdt, kan dat een groot potentieel gevaar vormen.

Toch is het jarenlang goed gegaan. Auto’s horen natuurlijk geen onderdelen te verliezen. Er staat me bij dat Michael Schumacher tijdens de Grand Prix van Argentinië in 1996 een brokstuk “wegkopte”, waarna het projectiel zijn achtervleugel vernielde, maar de coureur zelf ontsprong de dans. Sindsdien heb ik niks vergelijkbaars gezien.

Ongelukken lijken altijd in paren te komen. Zo verongelukten Roland Ratzenberger en Ayrton Senna in hetzelfde weekend in Imola. Die fatale race is gelukkig "voor mijn tijd", maar ik werd er wel van op de hoogte gehouden. Destijds waren de bolides nog lang niet zo veilig als nu (het hoofd van de rijder had minder bescherming om maar iets te noemen) en de circuits waren gevaarlijker. Het snelle circuit van Imola had destijds lange volgasstukken, met enkele bloedsnelle knikken. Een daarvan was de Tamburellobocht, met amper een uitloopstrook. In die bocht vloog Senna tijdens de race dan ook hard rechtdoor, vermoedelijk door een gebroken stuurstang. Toch was de klap niet fataal, dat hij een deel van z’n ophanging door, juist, z’n vizier kreeg, deed hem de das om. Dat dat onderdeel precies de verkeerde kant opvloog, dat was het enge eraan. Opnieuw een freak accident.

Een dag eerder was Ratzenberger even verderop hard gecrasht. Bij hoge snelheid braken er delen van zijn wagen af, waarna hij hard de muur in klapte. Het zorgde er in ieder geval voor dat men de veiligheid nog meer serieus ging nemen. De wagens waren natuurlijk al veel veiliger geworden, maar nu moest het laatste beetje risico uitgebannen worden. De circuits werden trager gemaakt, net als de auto’s. Dat deed de FIA dan wel weer goed, hoewel ze in hun ijver door leken te schieten door in 1998 de gegroefde banden te introduceren. Desondanks schoten de snelheden omhoog, wat tot weer nieuwe reglementswijzigingen leidde.

In ieder geval konden alle rijders levend hun bolides verlaten. Weliswaar braken Panis (1997) en Schumacher (1999) een been, ze konden enkele maanden later gewoon weer aan de slag. Ook andere zware crashes werden overleefd.

Nee, erge crashes bleven voorkomen, maar steeds liep het goed af. Zou er ooit een moment komen dat al het geluk was "opgebruikt"? Zo’n moment kwam in 2000. Ditmaal was het een marshall langs de baan die dodelijk werd verwond door een rondvliegend wiel. Het gebeurde tijdens de startcrash in Monza, waar drie wagens bij hoge snelheid op mekaar klapten.

Een halfjaar later gebeurde iets soortgelijks. Jacques Villeneuve werd totaal verrast door Ralf Schumacher, die erg vroeg remde en de Canadees lanceerde. Alle wielen braken van de BAR af en eer ervan vloog precies door een gat in het hek, waar toevallig een marshall stond. Een wiel dat door een gat van 50 centimeter breed vliegt, dat geloof je toch niet? Echt een freak accident.

Nu waren het dus de afgebroken auto-onderdelen die voor gevaar zorgden. En dat binnen zes dagen tijd (19 om 25 juli), hoe is het mogelijk? Na al die keiharde klappers, zoals Kubica in Canada, die steeds goed afliepen, zorgde nu een afgebroken onderdeel voor veel meer commotie. Vreemd genoeg bleef Brawn GP buiten schot, hoewel ze duidelijk een ondeugdelijke auto de baan op hadden gestuurd. Had Brawn niet gewoon voor de rest van het weekend uitgesloten moeten worden?

Kubica's klapper in Canada 2007. Afbeelding: Autosport.

Opmerkelijk genoeg overkwam het Barrichello weer eens. Het lijkt wel alsof er een saboteur het op zijn bolide gemunt heeft. Zo haalde Schumacher in 2002 elke race het podium, maar viel Barrichello in de eerste seizoenshelft (!) om de haverklap uit. Toen Schumacher de titel binnen had gesleept, bleef Barrichello’s bolide opeens ook de hele race heel. En wat te denken van de exploderende ophanging in Hongarije 2003? Heeft echt niemand op een rood knopje gedrukt?

Barrichello's Ferrari explodeert in Hongarije (2003). Afbeelding: Pinterest.

De race

Nee, hoe krom de Formule 1 soms is bleek maar weer tijdens de Grand Prix van Hongarije. Alonso had zich knap op pole gekwalificeerd. Naderhand bleek dat de Spanjaard met weinig brandstof aan boord te hebben gereden, dus zei het nog niet veel over de race. De Red Bulls zaten er weer aardig bij, net als de McLarens. De grijze bolides lijken weer op de weg terug, terwijl Brawn steeds verder wegzakt. Ook onder warme omstandigheden speelden de kampioenschapsleiders weinig klaar. Button reed een magere achtste kwalificatietijd, Barrichello’s wagen deed het niet zo lekker omdat er een veer vanaf was gevallen… Emotioneel was het ook een moeilijke tijd voor de Braziliaan, die ongewild een landgenoot ernstig had verwond.

In de race ging alles goed voor Luis. Hij schoof door naar de tweede plek bij de start, hoewel Webber hem meteen terugpakte. Alonso reed vrolijk aan kop. Fattle had minder geluk: hij raakte Räikkönen en beschadigde daardoor zijn wagen. Al gauw passeert Luis Webber en zet hij de achtervolging in op Alonso. Die zit op een driestopstrategie, maar desondanks kan hij geen gat slaan. Wel heeft de Spanjaard kansen om op het podium te komen, maar die kansen worden bij zijn eerste pitstop al gereduceerd tot nul. Het wiel wordt er niet goed opgezet en nadat iedereen de arme Spanjaard voorbij is, vliegt het wiel er ook nog af. Alonso geeft er niet veel later de brui aan.

Na de race zou Renault ook nog eens worden bestraft voor het afgelopen wiel. Alsof het verpesten van een goede race al niet genoeg straf is… De straf was geen geldboete, maar juist uitsluiting voor de volgende race. Wetende dat die in Valencia is, Alonso’s thuisrace dus, is dat een extra harde straf. Het was echt weer een staaltje paniekvoetbal. Om te laten zien hoe belangrijk men de veiligheid nam, moest Renault hard worden gestraft voor hun geklungel. Dat was opmerkelijk te noemen, aangezien het team van Brawn wel buiten schot bleef. Zelfs Fattle werd eerder dit seizoen niet zo hard gestraft voor het rondrijden met een driewieler (wat er eigenlijk ook best grappig uitzag).

Fattle probeerde in Australië met een kreupele auto te finishen. Afbeelding: Racing accidents.

Op de zege van Luis viel niks af te dingen. Räikkönen werd bekeken tweede, terwijl Mowk Webbah enigszins beteuterd de beker voor de derde plaats in ontvangst nam. Het was wel even geleden dat hij op de laagste trede van het podium stond…

Button werd uiteindelijk nog zevende en hield de schade in het kampioenschap nog beperkt. Maar de man die een paar maanden geleden in één rechte lijn naar de wereldtitel leek te rijden, is nu een minder gelukkig man. Keer op keer foeterde hij op zijn bolide, die snelheid tekortkwam en banden vrat. Zodoende staat Buttons kampioenschap opeens op losse schroeven.

BMW

Enkele dagen na de race maakte BMW opeens bekend er volgend jaar mee op te houden. Het team, dat vorig jaar tot deze tijd nog meestreed om het kampioenschap, besloot 2008 toen te laten voor wat het is. Het resultaat: geen prijzen in 2008 en een gefrustreerde Kubica. Dit jaar bakt BMW er helemaal niks van en besloot het bedrijf er teleurgesteld een einde aan te maken.

Schumacher

Dat de startgrid er volgend jaar anders uit zal zien dan nu, dat staat dus al vast. De komende race zal de grid er ook anders uitzien. Waarschijnlijk geen Renaults. En geen Massa. Zijn vervanger is Michael Schumacher. De Duitser besloot om bijna drie jaar na zijn pensioen om in te vallen. Het tijdperk Schumacher is dus nog niet voorbij! Geweldig! De eerste ontmoeting tussen Luis en Schumacher op de baan! Ik vind het een stunt. Zou hij er gewoon bij zijn in Valencia? Die race is overigens pas na de "zomerstop", over drie weken. Tot die tijd gaan de teams van het mooie weer genieten, vecht Renault de onbegrijpelijke beslissing aan en zal de FIA weer een aantal nieuwe regels willen doorvoeren om de veiligheid nog verder te verbeteren. De mazzel!

Jespers weblog, 31-07 2009

Uiteindelijk werd de soep niet zo heet gegeten als-ie werd opgediend, want Renault kwam er alsnog met een geldboete vanaf. Schumacher zou ook niet zijn rentree maken. Hij ging een jaar later bij het nieuwe team van Mercedes aan de slag. Het vertrek van BMW zorgde ervoor dat het team van Sauber weer op eigen benen moest staan. Ook Toyota trok aan het eind van het seizoen de stekker eruit. In plaats van de fabrieksteams zouden drie nieuwe teams komen. De Formule 1 zou er in 2010 dan ook heel anders uitzien.