Het gevecht om de hoogste plek op de apenrots

Afbeelding: Focus Conferences.

De grote vraag die Nederland deze dagen bezighoudt is: “Wordt het Giri of een van die anderen?” Afgelopen vrijdag is in Moskou het kandidatentoernooi begonnen. In de loodzware achtkamp telt natuurlijk alleen de toernooiwinst, want alleen de winnaar mag in november wereldkampioen Magnus Carlsen uitdagen. En dan begint het natuurlijk pas echt…

De komende weken kan de wereldkampioen echter rustig achteroverleunend toekijken hoe zijn potentiële uitdagers het ervan afbrengen. Het kandidatentoernooi belooft een ware uitputtingsslag te worden. De spelers zijn op papier goed aan elkaar gewaagd en dus zullen uithoudingsvermogen en stressbestendigheid in dit 14-rondige toernooi een belangrijke rol spelen. En een beetje geluk is natuurlijk ook onontbeerlijk. Wie zijn op voorhand de favorieten voor de toernooiwinst en voor wie moet Carlsen echt bang zijn? Hieronder de spelersprofielen en de huidige stand van zaken.

Levon Aronian 2 uit 3

Na een paar jaar kwakkelen lijkt Aronian weer een beetje op de weg terug. Hij heeft veruit de beste onderlinge score tegen de deelnemers in het kandidatentoernooi en dus is de ontvanger van de wildcard de dark horse op dit toernooi. Dan moet hij alleen niet weer door zijn hoeven zakken zoals op de vorige drie kandidatentoernooien. Vooralsnog is Aronian met 2 uit 3 goed op weg. Een eventuele match tegen Carlsen zal heel intens worden, al zal Aronian het waarschijnlijk uiteindelijk toch tegen de Noor afleggen.

Kans om Carlsen uit te dagen: 14,3% (aan het begin van het toernooi)

Kans om Carlsen te verslaan: vrij klein

Viswanathan Anand 2 uit 3

De wereldkampioen van 2007 tot 2013 moet nu zelf flink aan de bak om Carlsen uit te dagen voor het kampioenschap. De Indiër steekt niet echt in goede vorm en dat bewees hij door bij de apenrots van Gibraltar ruim twintig elopunten te verspelen. Tegen de wereldtoppers in het kandidatentoernooi houdt hij zich echter goed staande en dus mag hij hopen op een derde match tegen Carlsen. Maar wat is de kans dat hij het dan echt beter gaat doen dan de vorige twee keer?

Kans om Carlsen uit te dagen: 8,5%

Kans om Carlsen te verslaan: nihil

Sergey Karjakin 2 uit 3

De enorm getalenteerde Oekraïense Rus speelt voor eigen publiek en zal hopen dat hij zijn kunststukje van de World Cup kan herhalen. Van de spelers met 2 uit 3 is Karjakin de enige die niet tegen kamikazepiloot Topalov gespeeld heeft en dat biedt hoop voor de toernooiwinst. Karjakin kan behoorlijk snelschaken en voor zijn scores tegen Carlsen hoeft hij zich niet te schamen, maar de kans dat hij Carlsen ook daadwerkelijk verslaat is waarschijnlijk niet zo groot.

Kans om Carlsen uit te dagen: 8,1%

Kans om Carlsen te verslaan: klein

Fabiano Caruana 1½ uit 3

Doordat Vladimir Kramnik de grote afwezige is op het kandidatentoernooi, is Caruana de hoogstgerate speler. Hij heeft een positieve onderlinge score tegen vijf van zijn zeven concurrenten en dat betekent dat zijn kansen om het toernooi te winnen reëel zijn. In dat licht bezien is zijn start van drie krappe remises ook wat teleurstellend, maar er kan natuurlijk nog veel gebeuren in de overige elf partijen. Een wereldkampioenschapsmatch tussen de jonkies Carlsen en Caruana zal interessant zijn, omdat Caruana een van de weinige spelers is die Carlsen echt pijn kan doen. Toch is het zeer de vraag of Caruna, gezien zijn matige snelschaakskills, een match van Carlsen kan winnen.

Kans om Carlsen uit te dagen: 16,9%

Kans om Carlsen te verslaan: klein

Anish Giri 1½ uit 3

Gezien zijn positieve score tegen Carlsen zal de oerdegelijke Giri best een goede kans hebben, mits het niet op vluggertjes aankomt. Een achtkamp is echter hele andere koek. Om het kandidatentoernooi te winnen, zal Giri waarschijnlijk flinke risico’s moeten nemen om de nodige partijen te winnen. Vooralsnog heeft Giri nog geen gekke dingen gedaan en heeft hij al een partij tegen lastige klanten als Aronian en Karjakin gehad. Tegen clowns als Nakamura en Topalov komen nog wel kansen om partijen te winnen.

Kans om Carlsen uit te dagen: 16,6%

Kans om Carlsen te verslaan: reëel

Pjotter Swidler 1½ uit 3

De verliezer van de World Cup is tevens de laagsteratinghouder. Hoewel Swidler waarschijnlijk net te veel zwakke momenten heeft om het kandidatentoernooi te winnen, kan hij wel bogen op een positieve score tegen Carlsen in de partijen met een normaal speeltempo. Drie jaar geleden won Swidler voor het laatst van Carlsen. En dat was in de laatste ronde van het kandidatentoernooi…

Kans om Carlsen uit te dagen: 7,5%

Kans om Carlsen te verslaan: redelijk

Hikaru Nakamura 1 uit 3

Zonder twijfel de grilligste speler van het spul. Kan onder in de middenmoot eindigen, maar ook aan kop. Op dit moment lijkt dat eerste scenario waarschijnlijker, want na een lelijke rekenfout tegen Karjakin ontsnapte Nakamura gisteren ternauwernood aan een nederlaag tegen Swidler. Het is misschien een kleine domper voor Carlsen, die tegen Nakamura een bijzonder goede score heeft en de Japanse Amerikaan daarom graag het toernooi had zien winnen.

Kans om Carlsen uit te dagen: 15,6%

Kans om Carlsen te verslaan: nihil

Veselin Topalov ½ uit 3

Dat Topalov kandidatentoernooien kan winnen, bewees hij al in 2005. Maar dat was voor de beruchte Toiletgate. Sindsdien is de Bulgaar met het ringbaardje langzaam naar het tweede plan verdrongen. Hij is echter niet bang om te verliezen en dat kan in een toernooi als dit een groot voordeel zijn. Op dit moment lijkt het echter vooral in zijn nadeel te werken, want na drie partijen heeft hij al twee stevige nederlagen te slikken gekregen. Tegen Anand ging hij roemloos ten onder nadat hij een flinke kans had laten liggen en tegen Aronian deed hij maar wat in de opening. Dat was niet best dus. Zodoende heeft Topalov zijn kansen al heel vroeg in het toernooi gemarginaliseerd en dat is zonde, want zijn resultaten waren de laatste jaren opmerkelijk goed tegen Carlsen.

Kans om Carlsen uit te dagen: 12,6%

Kans om Carlsen te verslaan: vrij klein

Van de acht kandidaten zullen Caruana en Aronian waarschijnlijk de meeste kans op de toernooiwinst maken. Giri en Swidler hebben gezien hun onderlinge score meer kans tegen Carlsen, maar hebben moeite om in het kandidatentoernooi de broodnodige overwinningen te scoren. Het zou mooi zijn als er een speler zou zijn die zowel in de acht- als in de tweekamp kan uitblinken. Die is er wel, maar helaas is dat de wereldkampioen zelf. Zijn tegenstrevers zullen de grootste moeite hebben om hem van de apenrots af te gooien.

Magnus Carlsen kan ondertussen niet wachten om zijn titel te mogen verdedigen. Afbeelding: Business Insider.

PS: Dit artikel is uiteindelijk alsnog gepubliceerd op schakers.info.